| 
  • If you are citizen of an European Union member nation, you may not use this service unless you are at least 16 years old.

  • You already know Dokkio is an AI-powered assistant to organize & manage your digital files & messages. Very soon, Dokkio will support Outlook as well as One Drive. Check it out today!

View
 

Gunting ug Nail Cutter

Page history last edited by PBworks 16 years, 4 months ago

GUNTING UG NAIL CUTTER

Ni Tem M. Adlawan

(Kining maong sugibalak napatik na sa Budaya, usa ka indie magazine, Septiyembre 2003.)

 

 

 

Kay sakit na, buot na nakong barogan ang

Kaugalingon aron masumpo ang tatawng

Pag-abusar nilas pagtuo (kay wa ra man

Ko moginok, di lang motingog, batok sa

Pila na ka buwang mga insulto, naglikay

Sa bisan unsang lalis, bisan unsang away)

Nga ako kulukoy, wa makasabot, wa makamao,

 

Di gihapon kunong kamao (bisan pa sa

Pila na ka buwang dumdom sa buhat)

Unsaon pag-ila ang lainlaing mga pinalit

Sa mga shopper—junk foods, chocolates,

cookies, linata o kinartong kan-onos iring

O iro, wrappers, napkins, detergents…

 

Mga ingon ra god niana, groceries/toiletries—

Aron dili kini magkasagol, ug dili sagolon

Pagsulod (ug dalion gyod, klasehon, husayon

Pagsulod) sa mga bag, plastik o papel, sapaw

O dili, agad sa paggamit sa sentido komun, o

Agad sa gustos shoppers nga gayod ipatigbabaw.

Maong giitip nako ang pangandam nga paghinguko,

 

Kuyaw nga ipabiling magsiwil, lagmit masabod

Ug malaksig ahat ang kuko kon ugaling mosangpot

Man sa karambola ang panagharong inigbalikay

Ngadtos trabahoan, Commissary, isip baggers

Para tip, inay suweldo, agad sa shoppers

Nga kabubut-on. Ubay-ubay sila sa usa ka nasod,

Bisan tuod dili tanan nila, ang nagbaton sa

 

Maong pagtuo. Wa ko makaila sa ilang mga

Ngalan; ang ilang mga dagway, bayhon ug

Sinultihan mao lay akong gitiman-an. Anha

Sa usa ka dapit sama niini dinhi karon asa

Mag-abot ang lainlaing tawo gikan sa

 

Lainlaing suok sa kalibotan— Alemanya,

Panama, Puerto Rico, Mexico, Vietnam,

Pilipinas, Korea… sama namong nanag-

Baggers sagol sa Putig Itom nga mga lumad

Sa Dapit— labaw natong nailhan ang mga

Tawo sa hitsura, bayhon ug sinultihan kaysa

Ngalan. Ug niining matanga sa pag-ila,

 

Ubay-ubay sila, bisan lagi nga dili tanan

Nila, gikan sa usa ka nasod ang kitab lang,

Ingon sa mga mocking bird sa Dapit, sa

Pag-ingon sa inawat-awat nila, kuwang

Sa tuno (southern accent, southern drawl)

Nga Iningles: “Pop, you always bag wrong

Stuff. You very slow. You don’t learn,

 

You don’t speak. You don’t understand

English? Better go home, you old anyway.”

Susmarisep! Mga butang ug buhat nga wa

Magkinahanglag pagtuon adtos kolehiyo,

O pasaran bag mga eksamin sa serbisyo

Sibil, wa magkinahanglag basa sa sinuwat

Nga mga hunahunang halawon kun pilosopiya,

 

Sama, pananglit, sa ilang Spencer, Spinoza,

Schopenhauer… mao na lay wa hikamaohi,

Dili hisabtan? Porbidag di pa luod ug hilas

Ang paghuyop sa trumpeta alang sa kaugalingon,

Sus…! Mopay wa gyod ko malimot adtong

Ikaduhang gubat sa kalibotan, tumbas rag

Niini sa ilang gihimo ako gipahinumdom.

 

Nasawot ang sa mga manghod ug ang akong

Tinuboan kay, gamay pa kaniadto, akong

Kamaguwangan mga 11 pa lang gani, napagan

Na sa mga pag-antos sa among mga apohan

Ug ginikanan. Way maayo, nihit pa gyod,

Ang pagkaon; way maayo, nihit pod

Ang bisan tambal lang sa mga mananap

 

Sa tiyan; wa ganiy tarong sabon batok

Sa nuka, ap-ap o bun-i; pagpuyo diyot-

Diyot lang maungkag, way puas ang kuyawng

Nakapaulpot sa kabuhi sa kadaghanang

Nanagluspad, gitugkag mga hubag-hubag,

Nahikawan sa hustong pagpahuwayg katulog,

Ilabi na gyod kadto kon manuot-suot

 

Ang mga tabi-tabing kamig, daw tugnawng

Hangin sa mga gabiing umog, nga didtong

Mga dapita sa kuan, bawos sa ambus-ambus

Sa mga gerilyista nga giingong way sapatos,

Naghuwes de kutsilyo ang mga Okupante sa

Nasod. Ug sa labaw kuno ka bangis nga mga

Kaabin, ang mga sibilyang buhi-buhi pa

 

Gipaniwasan: batag mga tiguwang gipanuhog

Sa bayoneta. Karon, mga kan-uman na ka tuig

Liwas niadtong panahona, niay mga babaye—

Ig-unsa kaha ni adtong mga Kaabig Okupante—

Kuwang na lang mowiwi sa mga uwat sa akong

Panumdoman pinaagi sa ubos kaayo nilang

Kanako pag-ila. Matinuod man o madili

 

Kadtong mga tabi-tabi, ang gubat nakahimo

Og laglom nga mga samad sa panumdoman ko.

Ug wa man tuod mi mahuwes de kutsilyo sa

Pusil ug bayoneta, apan niini kami sama ra

Sa nabiktima pagkahitabo nas among pagka-

Puhag gikas pinuy-anan namong dapit nga

Gipabuhatan sa mga Okupanteg Kaabin og

 

Mga baraks, mga trenseras nga mikatap ug

Kami nahimo nang dili taga amo, dili na

Tag-iya sa unsay amo pinaagis pagbuot ra

Nila nga kanunayng gagunit sa ilang pusil,

Sa mga bala ug bayoneta sigeng gatangkil.

Gipakita pa mig ehemplo sa ilang jujitsu

Nga ang akong amahan, ug kinsa pay mireklamo,

 

Maoy nanglukapa, ehemplo sad sa tamparos

Nga ang akong apohang laki kinsa lugos

Na gani makausap sa kan-ong mais maoy

Mitulilik, dugog pila ka ngipong wan-ay umoy

Mipisik. Karon nia lagiy mga babaye (ig-unsa

Gyod kaha ni silas naasoyng mga Kaabin nga

Pareho nilag sinultian): niining Dapit

 

Nga dili ila (dili sad hinuon, bisan tipik,

Ako ni sa bugtong kataginasod kong kauban

Sa buhat) tabla ra kog ilang gihinginlan

Sa ila laging pag-ingon: “Better go home—”

Niana, di ba ang Dapit naingos kaugalingon?

Ug tungod lang kay labaw, sanglit una nga

Nasinatis buhat, sila katulin niini ug sa

 

Kahapsay sa agi, tinuod, nila di ko kay bag-o

Ikatandi, sila na lang gyod ang sigeng husto?

Apan sa tanan, sila ra may kanako nag-isig-

Isig, di man hinuon ang mga lumad nga Putig

Itom! Di ra ba sila ang nagbuot nga gidawat

Kos buhat, ang Head Bagger man ug Assistant!

Unsa may katungod nila nga kanako manghilabot?

 

Pagkalig-on sa akong sukaranan sa gihuna-

Hunang pakigharong! Sa akong mga pu’ng unya,

Di kaha sila mahisama sa kaniadto ilang

Terou Kosaka nga kang Flash Elorde giparang

Sa mga kumo niini nagkamuritsing? Ako sad

Sila niini nga pahinumdoman kay baya kahag

Nalimot na lang. Nakita nako ang kadaogan.

 

Kay hait, maayong mihimog itip, nagustoan

Nako ang gunting ug nail cutter sa balayng

Sa bayaw kong sundawo sa Dapit inabangan

Balayng akong giiponan, bayawng nagpailawom

Sa tanan aron ko makalangyaw. Nahitalunong

Ko sa akong pagbasa, nag-anteyohos, sa pinong

Mga titik sa pag-ila diin mabuhat ang duha

 

Ka gagmayng gamit. Dili diay ang dagko ra

Nga mga buhat sa ilang nasod sama sa mga

Awto, trak, TV, computer… kondili

Lakip pa ang gagmay, nakigharong, nakigtigi

Sa mga buhat sa ubang nasod ug nakadu’t,

Sama niining gunting ug nail cutter, hangtod

Na sa kamerkadohan niining dako nga Dapit!

 

Sus, nakakita man tuod kog duha ka export

Gikas Yutang Natawhan nga nakasulod pod

Sa mga mall sa Dapit ug sa Commissary, pero,

Sus, di gyod tawon mahimong ikapasigarbo.

Kay Nipa Vinegar ug Banana Catsup ra gyod!

Ambot kon duna bay lain nga wa ko masayod?

Basta kay mao ra, mao pa, nay akong namatuod.

 

Lupig pay tore nga gabok, nahunlak, hiagian

Sa hinay lang nga linog, ang akong galamhan

Natumpag. Ang hulagway ngas hunahuna mibarog

Dili ang sa isigkatawo, sa isig na ka nasod.

Samtang ang sa mga babaye lainlaing produkto

Ang napabrika, ang sa ako mao ray labing gihimo

Ang pamolitikang labihang kabarot og matang!

 

Sus, lugos, lugos na ko makatindog gikan

Sa akong gilingkoran diin ko maghinguko human

Nako mabasa ngang gunting ug nail cutter

Nabuhat sa nasod sa mga babayeng mangorehir

Nako karon ug unya sa buhat. Tingali bisan

Ang labing insultador nila akong hilupigan

Sa harong. Apan kon mahisgotan ang nasod

 

Unsay akong garbog kusog nga ikapabarog?

Comments (0)

You don't have permission to comment on this page.